Çanakkale Şahitleri by Halil Ersin Avci

Çanakkale Savaşı’nın devam ettiği sırada Osmanlı devlet adamları, bu muazzam mücadeleyi halka doğru bir şekilde anlatmak, süre giden efsanevi mücadeleyi sonraki kuşaklara aktarmak ve savaş sırasında son derece önemli görülen bir “savaş propagandası” yapmak amacıyla Osmanlı Devleti’nin en önemli tarihçi, yazar-çizer kadrosunu savaş alanına götürmüşlerdi. Böylelikle kalem ehlinin olayı canlı bir şekilde görmesi ve en güzel şekilde yazılar yazması bekleniyordu. Yazarlar bekleneni verdiler ve elinizdeki eser ortaya çıktı.

Tarihimizdeki ilk Çanakkale Zaferi anma sayısı…

Bu eserin içerik ve önemine gelince de şunları söylemek mümkündür; savaş bir psikoloji işidir, insan da bir psikolojik varlıktır. Yüksek moral, yüksek başarı getirir, bu açıdan da eser belki Dünya Savaşı sırasında büyük bir etki gösteremedi ancak hiç şüphesiz Türk İstiklal Harbinde, Mustafa Kemal Atatürk’ün millet tarafından tanınmasında ve bir lider olarak benimsenmesinde önemli bir rol oynadı. Mustafa Kemal, Türk Milleti’ni ölümüne bir mücadeleye, İstiklal Harbine davet ettiğinde millet yılların savaş yorgunuydu ve en önemlisi de mağlup düşmüş, moral ve motivasyonunu kaybetmişti. Bu açıdan peşinden ölüme gidilecek liderin iyi tanınması şarttır. Mustafa Kemal Atatürk’ün, Çanakkale Muharebelerindeki yerini detaylı şekilde bu eserin anlatıyor olması da Atatürk’ün bir lider olarak özellikle Türk aydını tarafından kabulüne büyük katkılar sağladığı tarihi vakalara bir mantık silsilesi içinde incelendiğinde görülmektedir.

Bu eser Osmanlı döneminin önemli periyodik yayınlarından Yeni Mecmua Dergisinin 18 Mart 1915 özel sayısının (Yeni Mecuma Dergisi, 5/18 Mart 331 tarihli nüsha-yı fevkaladesinin) günümüz Türkçesi’ne aktarılması ile hazırlanmıştır. Eserde geçen harita ve tablolar da günümüz teknolojileri kullanılarak birebir renklendirilmiş ve yenilenmiştir. Ayrıca dönemin baskı teknolojileri ile zaman içinde yıpranan her bir fotoğraf aslına sadık kalınarak yenilenmiştir. Ayrıca eserin daha anlaşılabilir hale gelmesi için sadeleştirme yerine parantez içinde kelime anlamlarının verilmesi yoluna gidilmiştir.